Renowacja istniejących budynków w celu uzyskania mieszkań neutralnych pod względem emisji CO₂
Energooszczędna renowacja istniejących budynków o niskiej efektywności energetycznej jest jednym z aktualnych trendów rynkowych w budownictwie drewnianym. Emanuel Heisenberg jest dyrektorem generalnym i założycielem firmy ecoworks. Niemiecki start-up postawił sobie za zadanie digitalizację i industrializację modernizacji energetycznych dla przemysłu mieszkaniowego i budowlanego w celu szybkiego i atrakcyjnego osiągnięcia neutralności klimatycznej w istniejących budynkach.
Panie Heisenberg, jaką rolę odgrywają istniejące budynki w realizacji celów ochrony klimatu?
Sektor budowlany odpowiada za 38% emisji gazów cieplarnianych na całym świecie. Tylko w Niemczech w ciągu najbliższych kilku lat trzeba będzie odnowić 3,4 mln mieszkań w budynkach mieszkalnych. Szacuje się, że w całej Europie liczba budynków o najgorszych parametrach — budynków o klasie efektywności energetycznej H — jest 10-krotnie wyższa. Jedno jest więc jasne — nie możemy już ignorować renowacji istniejących budynków! Odegra ona zasadniczą rolę w osiąganiu celów klimatycznych. W samej Europie mówimy o około 20 tys. domów dziennie. Tylko w ten sposób możemy osiągnąć obecne cele klimatyczne i zapobiec przekroczeniu maksymalnego globalnego ocieplenia wynoszącego 1,5 stopnia. Potrzebne są teraz budynki neutralne pod względem emisji CO₂ i w tym celu musimy potroić wskaźnik renowacji. Naszym zdaniem renowacja seryjna jest jak na razie najbardziej obiecującą ścieżką. W ten sposób już dziś możemy planować i realizować ekonomiczne renowacje, a tym samym wnieść decydujący wkład w neutralność klimatyczną tej branży.
Czym różni się renowacja seryjna od renowacji konwencjonalnej i jakie są jej korzyści?
Tradycyjnie 95% prac związanych z modernizacją energetyczną istniejącego budynku wykonuje się bezpośrednio na miejscu. Często oznacza to, że najemcy muszą wyprowadzić się na dłuższy czas. Wykonywanie prac na miejscu często oznacza również, że proces jest bezproduktywny w wielu obszarach. To z kolei zwiększa koszty renowacji.Inaczej jest w przypadku renowacji seryjnej. Przenosimy do 80% procesów do fabryki. Tutaj izolowane elementy elewacji są prefabrykowane w celu precyzyjnego dopasowania na skalę przemysłową. Dzięki temu docierają one na miejsce w pełni gotowe i mogą być mocowane bezpośrednio i w sposób mało inwazyjny. Pozwala to zaoszczędzić czas, a tym samym koszty. Oprócz produkcji możemy również cyfrowo wstępnie zaplanować dostawy energii. Renowacja znacznie zmniejsza zużycie energii w budynku, a pozostałe zapotrzebowanie może być pokryte przez odnawialne źródła energii, takie jak pompy ciepła i systemy fotowoltaiczne. Dodatkowo, w zależności od projektu, właściciele budynków mogą uzyskać 35–45% dotacji na spłatę renowacji seryjnych. Oznacza to, że im większy projekt, tym tańsze fasady mogą być produkowane seryjnie. Renowacja seryjna stanowi zatem nowatorskie i mało inwazyjne podejście do systematycznej, energooszczędnej renowacji budynków. Z jej pomocą podniesiemy wskaźnik renowacji w Niemczech na znacznie wyższy poziom.
Jaką rolę odgrywa Pana firma w realizacji tych projektów i kim są jej klienci?
Założyłem ecoworks w 2018 roku. W ciągu 5 lat liczba naszych pracowników wzrosła do ponad 150. Byliśmy zdecydowanie pionierami branży renowacji seryjnej w Niemczech. Wszystko zaczęło się od białej księgi, którą napisałem na temat przemian cieplnych dla grup parlamentarnych w Bundestagu. W tym czasie widziałem renowację seryjną domów szeregowych w Holandii i zaleciłem wprowadzenie tej technologii do Niemiec. Ostatecznie zrobiliśmy to sami jako ecoworks i przeprowadziliśmy w mieście Hameln pierwszą renowację seryjną w Niemczech.Dziś mamy 14 projektów w fazie planowania lub w budowie. Popyt na naszą koncepcję rośnie. W międzyczasie inne przedsiębiorstwa budowlane również uznały znaczenie renowacji seryjnej i odpowiednio się pozycjonowały. Potwierdza to dla nas, że istnieje taka potrzeba — ostatecznie potrzebujemy znacznie więcej konkurencji i innowacji, aby zdekarbonizować zasoby nieruchomości, największą klasę aktywów na świecie, w której uwięzione jest 68% naszego bogactwa.W chwili obecnej oferujemy nasz Pakiet Remontowy dla budynków mieszkalnych 2–5 kondygnacyjnych. W ten sposób zwracamy się przede wszystkim do firm zajmujących się budową mieszkań, spółdzielni mieszkaniowych, ale także do deweloperów. Niestety, renowacje seryjne nie są jeszcze opłacalne dla domów 1–2 rodzinnych. Ale tak jak w przypadku wielu porównywalnych technologii z czasem pojawią się efekty skalowania, które obniżą koszty i tym samym otworzą więcej możliwości zastosowań. Naszym kolejnym krokiem będzie praca nad rozwiązaniami dla innych klas budowlanych. Otrzymujemy też coraz więcej zapytań ze szkół i biurowców, dlatego chcemy ciągle rozwijać nasz produkt.
Jakiego dalszego rozwoju renowacji w istniejących budynkach spodziewa się Pan w najbliższych latach? (W Niemczech, ale także w Europie / na świecie)
W dłuższej perspektywie branża remontowa dostosuje się do takich branż jak przemysł samochodowy. Zupełnie naturalna stanie się sytuacja, w której właściciel nieruchomości będzie mógł wybrać i zamówić z katalogu elementy do renowacji. Korzystamy już z takiego konfiguratora. Z naszym nowym oprogramowaniem i platformą sprzętową, będziemy nadal skalować renowacje seryjne. Naszą wizją jest, aby pewnego dnia renowacja mogła być skonfigurowana za pomocą jednego przycisku, zaplanowana w miarę możliwości automatycznie, a następnie śledzona na miejscu za pomocą aplikacji. Jednak oprócz takiego rozwoju technicznego to przede wszystkim objętość i standaryzacja kilku podsystemów przyniesie duże zmiany. Takie rozwiązania przybliżają nas do świata, w którym neutralne klimatycznie mieszkania będą dostępne dla wszystkich.
Jakie możliwości stwarza to dla firm zajmujących się budownictwem drewnianym?
Obecnie ecoworks współpracuje z trzema firmami z branży budownictwa drewnianego. Przy wyborze naszych partnerów szczególnie ważne są trzy aspekty: jakość musi być odpowiednia, skalowalność musi być zapewniona poprzez zwiększenie zdolności produkcyjnych, a także chcemy móc dalej wspólnie rozwijać elementy konstrukcji szkieletowych. W przyszłości budownictwo drewniane musi stać się bardziej innowacyjne i zapewniać własne możliwości inżynieryjne. Producenci maszyn będą również zobowiązani do dostosowania robotyki z innych branż do zastosowań seryjnej produkcji obudów budynków. Rozwój odchodzi od ręcznie wykonywanych jednorazowych egzemplarzy w kierunku prawdziwej masowej produkcji z procesami produkcyjnymi, które są od dawna znane w innych branżach. Drewno jako materiał budowlany ma znaczenie dla przechowywania CO₂ w nowo wyremontowanych budynkach przez 50 lub 100 lat. Drewno jako materiał jest również bardzo korzystne cenowo i ma idealne właściwości dla tej branży. Budownictwo drewniane musi jednak nadal się rozwijać, aby pozostać decydującym czynnikiem dla fali renowacji w Europie.